Hypnose is een heel eenvoudig en gemakkelijk te verklaren psychologisch fenomeen – toch wordt het vaak ten onrechte afgeschilderd als een soort zwarte magie of valse mystiek. Dit gebrek aan een eerlijke representatie laat velen ‘hypnotische wijsheid’ terzijde schuiven als louter fantasie of onzin; en degenen die gehypnotiseerd zijn, beschouwen we meestal als zwakzinnig of goedgelovig. Maar in feite is hier niets van waar.
Ik hoop een paar minuten van je tijd te nemen om enkele van deze mythes rond hypnose te ontkrachten en je hopelijk een beter begrip te geven van wat dit fenomeen werkelijk inhoudt.
Voordat ik verder ga met het ontkrachten van deze mythen, wil ik eerst een korte definitie geven van wat ik geloof dat hypnose werkelijk is:
Hypnose is een reeks effectieve communicatietechnieken (vaak door het gebruik van directe of indirecte “suggesties”) voor het vormgeven van iemands overtuigingen, houdingen, gedachten en gedragingen.
Ondanks deze breed klinkende definitie is dit in een notendop wat hypnose is. Laten we nu beginnen.
MYTHE 1: Hypnose is een bewustzijnsstaat
Hypnose is helemaal niet gerelateerd aan een bepaalde bewustzijnsstaat. De reden waarom mensen hypnose verwarren met een bewustzijnsstaat is omdat we de technieken van hypnose vaak associëren met een toestand van half slapen en half wakker zijn. We stellen ons patiënten voor die op leren sofa’s liggen met hun ogen dicht en hun bewustzijn naar binnen gericht, naar hun ‘onderbewuste’. Maar het feit is dat hypnose net zo effectief kan worden gebruikt om het bewustzijn te vergroten als het kan worden gebruikt om het bewustzijn samen te trekken.
Een perfect voorbeeld van hypnose die werkt met ‘normaal’ bewustzijn is toneelhypnose. Wanneer een deelnemer kakelt als een kip, of een scène naspeelt in Saving Private Ryan – het is niet zo dat het individu bewusteloos is en aan zijn of haar touwtjes wordt getrokken als een opgezette pop – zijn ze gewoon in een situatie waarin ze zich op hun gemak voelen bij het acteren gedragingen die ze normaal niet zouden doen voor een menigte. Ze worden niet “gecontroleerd” door de hypnotiseur – ze worden gewoon heel effectief gecommuniceerd. De vrije wil van de deelnemers blijft de hele sessie intact. Een deelnemer kan zichzelf uit hypnose halen wanneer hij of zij maar wil, maar waarom zouden ze, als ze zoveel plezier hebben met spelen, doen alsof?
MYTHE 2: Alle hypnose is “doen alsof”.
Tijdens toneelhypnose zijn deelnemers zich er terdege van bewust dat ze niet echt een kip zijn of dat ze niet echt in de film zitten. Ze weten dat ze acteren (het toeval wil dat hypnose mensen tot goede acteurs kan maken).
Maar niet alle hypnose kan worden beschouwd als ‘doen alsof’. Het hangt af van de aard van de gegeven suggesties. Als een suggestie is om “als een kip te kakelen”, dan zal de patiënt het uitdragen. Als de suggestie is “denk aan een tijd in je verleden waarin je je echt zelfverzekerd voelde” – dat is geen doen alsof – de patiënt denkt er echt over na en associeert zichzelf met die tijd waarin ze echt zelfverzekerd waren.
Ik ben het eens met hypnotiseurs die geloven dat alle hypnose zelfhypnose is. Dit betekent dat een hypnotiseur normaal gesproken iemand niet kan misleiden om iets tegen zijn eigen wil te doen. Er is altijd naleving aan beide kanten van de interactie. Het enige verschil is dat hypnotiseurs ongebruikelijk of ongewoon gedrag kunnen oproepen als ze de juiste manier van communiceren ontdekken.
MYTHE 3: Wetenschappelijke studies beweren dat slechts 5% van de bevolking vatbaar is voor hypnose.
Dit is gedeeltelijk waar: wetenschappelijke studies beweren vaak dat slechts 5-10% van de bevolking vatbaar is voor hypnose. Maar deze onderzoeken zijn grotendeels gebrekkig omdat onderzoekers deelnemers alleen testen met gemeenschappelijke hypnotische inducties en generieke hypnosescripts. Hypnose werkt echter niet op een one-size-fits-all manier (omdat de doeltreffendheid ervan voortkomt uit het gebruik van onze eigen persoonlijke en unieke associaties en begrip van taal)…
Een echte hypnotiseur heeft het vermogen om zijn patiënt te lezen, af te wijken van generieke scripts en de taal te ontdekken die het meest suggestief is voor die specifieke patiënt.
Er zijn zelfs technieken in NLP (Neurolinguïstisch Programmeren – een praktijk die kan worden beschouwd als “moderne hypnose”) waarmee NLP-beoefenaars iemands taalneigingen kunnen ontdekken (soms aangeduid als “trance-woorden” of “sleutelwoorden”) door simpelweg te vragen de patiënt een reeks vragen.
Met andere woorden, met de juiste hypnotiseur en de juiste communicatie – iedereen is vatbaar voor hypnose.
MYTHE 4: Hypnose is vergelijkbaar met meditatie
Dit is een veelvoorkomend misverstand. Nogmaals – hypnose is een reeks communicatietechnieken, terwijl meditatie een meer specifieke oefening is die meer verband houdt met iemands staat van bewustzijn of opmerkzaamheid.
Men kan echter hypnosetechnieken gebruiken om een meditatieve oefening te ondersteunen. Wat vaak ‘geleide meditatie’ wordt genoemd, kan worden beschouwd als een vorm van hypnose, en men zou ook een zekere mate van zelfhypnose kunnen gebruiken (wat betekent dat er geen begeleiding van een derde partij is) om het bewustzijn uit te breiden of samen te trekken in een bepaalde meditatieve staat.
Maar nogmaals, hypnose gaat niet over de mentale toestand van een persoon – het gaat over het uiten van ideeën of suggesties.
Soms kan een bepaalde mentale toestand meer bevorderlijk zijn voor leren. Dat is de reden waarom hypnotherapeuten er vaak voor kiezen om hun patiënten in een ontspannen toestand te brengen voordat ze aan het grootste deel van hun sessie beginnen. Mensen die ontspannen zijn, voelen zich doorgaans meer verfrist, kunnen zich meer concentreren, verbeteren hun cognitieve vaardigheden en leren daarom sneller.
Podiumhypnotiseurs willen hun deelnemers echter niet in een ontspannen toestand brengen. Dat zou een saaie show zijn. In plaats daarvan willen ze meestal wat opwinding of een gevoel van avontuur bijbrengen – vergelijkbaar met de stemming waarin een kind zou zijn.
MYTHE 5: Snelweghypnose
Snelweghypnose, zoals gedefinieerd door Wikipedia, zegt:
Snelweghypnose is een mentale toestand waarin de persoon grote afstanden met een vrachtwagen of auto kan rijden en op de verwachte manier op externe gebeurtenissen kan reageren zonder zich te herinneren dat hij dit bewust heeft gedaan. In deze toestand is de bewuste geest van de bestuurder blijkbaar volledig ergens anders gefocust, met schijnbaar directe verwerking van de massa’s informatie die nodig is om veilig te rijden. ‘Highway Hypnosis’ is slechts één manifestatie van een relatief alledaagse ervaring, in theorie waarbij het bewuste en onderbewuste zich op verschillende dingen lijken te concentreren; werknemers die eenvoudige en repetitieve taken uitvoeren en mensen die niet kunnen slapen, zullen waarschijnlijk soortgelijke symptomen ervaren. Daarom is het een soort onbewuste ‘rijmodus’.
Nogmaals, je kunt misschien al raden wat er mis is met deze definitie: hypnose is geen mentale toestand!
Snelweghypnose is een trancestaat (het is een verschuiving weg van het “alledaagse” bewustzijn). Er is geen communicatie gaande, en daarom – geen hypnose. Een andere vergelijkbare (en net zo natuurlijke) trancetoestand is wanneer je zo opgaat in een film dat je de tijd uit het oog verliest.
Het is gemakkelijk in te zien hoe deze toestanden kunnen worden verward met hypnose, omdat hypnose deze trancetoestanden gewoonlijk graag repliceert om de suggestibiliteit te vergroten (maar onthoud: als er geen suggesties worden gecommuniceerd – dan is het geen hypnose).
MYTHE 6: Hypnose is geen echte katalysator voor fysieke of chemische veranderingen in het lichaam.
Eigenlijk alleen al vanwege het simpele feit dat de hersenen bestaan uit elektrochemicaliën, neuronen genaamd, die 50-200 keer per seconde afschieten, maakt alles een potentiële katalysator voor een chemische verandering in het lichaam. Het enige wat we hoeven te doen is ergens aan denken en onze hersenchemie is veranderd.
Maar meer praktisch willen mensen weten of hypnose daadwerkelijk kan leiden tot lichamelijke veranderingen, zoals een toename/afname in gewicht, het opbouwen van spieren of zelfs een toename van de borst-/penisomvang. Meestal is het antwoord op al deze vragen “ja, tot op zekere hoogte”.
Hypnose kan je lichaam niet zo maken dat het op natuurlijke wijze niet al in staat is om dit te doen. Maar het is bewezen dat hypnose het lichaam helpt bij bepaalde veranderingen door het gebruik van suggesties voor zowel gedragsveranderingen (zoals minder eten, motivatie om naar de sportschool te gaan) als zelfs directe veranderingen in het lichaam (veranderingen in metabolisme, tijd die nodig is spieren om te herstellen, en er zijn zelfs gevallen geweest van verbeteringen in het gezichtsvermogen, en ja, penis- en borstomvang – het is aangetoond dat hypnose bijzonder goed is bij het sturen van substantiële veranderingen in zacht weefsel). Ook kan hypnose je helpen bij het stoppen met gokken bij het casino. Of bij dit soort spelletjes
Onthoud: hypnose is nuttig bij het aanbrengen van veranderingen in de richting van het maximale potentieel van het lichaam – het staat je niet toe om je biologische aanleg op een ‘mystieke manier’ te transcenderen. Hoewel de kans groot is dat hypnose dingen over je lichaam onthult waarvan je je voorheen niet bewust was.
MYTHE 7: Je moet hypnose niet proberen zonder een getrainde hypnotiseur of hypnotherapeut.
De meeste opgeleide hypnotiseurs en hypnotherapeuten zouden je vertellen dat je altijd een professional moet zoeken. Maar het zou hypocriet van me zijn om te zeggen dat je dit moet doen, aangezien ik volledig autodidact ben. Ik geloof zelfs dat iedereen zichzelf een beetje hypnose zou moeten leren, zodat ze het potentieel voor zichzelf kunnen bekijken en zien.
Hypnose is een natuurlijk fenomeen – het is je natuurlijke recht om het te verkennen en ook om de geest/het lichaam als geheel te verkennen. Er zijn tal van boeken, podcasts en video’s om je op weg te helpen met het beoefenen van hypnose – experimenteer met zoveel als je wilt, krijg een gevoel voor het verschil in technieken en begin de fundamentele principes te ontdekken van wat een hypnotiseur flexibel en effectief maakt .
Ik zou je aanraden om te beginnen met het oefenen van zelfhypnose-technieken. Niets te geavanceerd. Oefen gewoon om jezelf door middel van hypnotische suggestie in een staat van ontspanning of een lichte trance te brengen.
Je kunt ook oefenen door generieke scripts voor te lezen aan een vriend of familielid en ze ook enkele voor te laten lezen. Het zijn niet de meest effectieve dingen ter wereld, maar dat maakt ze meestal onschadelijk en gemakkelijk om mee te oefenen.
Zoek gratis hypnosescripts op Google en bekijk enkele van de eenvoudige scripts voor zaken als ‘Vertrouwen’ of ‘Ontspanning’.
Neem het begin van je studie niet te serieus, maar krijg een gevoel voor de verschillende stadia van een hypnosesessie: inducties, scripts, hoe je op de juiste manier uit een sessie komt.
Hypnose roept meestal een prettige ervaring op, maar soms gaat het mis. Zorg ervoor dat u weet hoe u sessies snel kunt beëindigen als u merkt dat u een slecht pad bewandelt, vooral voordat u zich verdiept in enkele van de meer geavanceerde technieken, zoals aanpassingen in onze geloofssystemen of de fundamenten van ons karakter.
Ik hoop dat dit je een duidelijker idee geeft van waar dit hypnose-gedoe over gaat.